Rüzgarlı havada deniz kıyısında yürümek ve uçak yolculuğu yapmak en büyük kabusunuz ise, ‘sinüziti yenmek’ için size birçok önerimiz olacak.
Çocukluk ve erişkinlik döneminde ya da ileri yaşlarda, sinüzitten yolu geçmeyen yok gibidir. Burun ve sinüslerle ilgili sorunlarınız varsa ve bu kitabı okumaya başladıysanız, sinüzitin ya da sinüziti başlatabilen basit bir nezlenin ne kadar can sıkıcı olduğunu tahmin edersiniz.
Tıkalı burun, genel kırgınlık hali, burun çevresinde basınç hissi, ağrı, burun arkasına akıntı, koku kaybı gibi şikayetlerin çok sinir bozucu olduğunu ne yazık ki yaşamayan bilmez. Ağız kokusu, horlama, öksürük, kulak sorunları gibi başka şikayetler de olabilir. Bu sorun uzadıkça, yaşamınızı daha da olumsuz etkilemesi kaçınılmaz olur. Bir toplantı ya da önemli bir sınav öncesinde sinüsleriniz dolu ve ağrılıysa, rahatsızlığınız dikkat bozukluğuna, başarısızlığa yol açar.
Doktor tarafından tavsiye edilmeden, uzun süreli kullanılan güçlü burun spreyleri tam bir hayal kırıklığı yaratır. Çünkü, bu kötü alışkanlık bir süre sonra ters etki yaparak, burnunuzun içini daha da kurutup tıkalı hale getirir.
Bilgili ve sabırlı olun
Sosyal olarak, birçok etkinlikten de uzak durmaya başlayabilirsiniz. Açık havadaki piknikler, rüzgarlı bir deniz kıyısı veya bir uçak yolculuğu keyif vereceğine kabusunuz olur. Ve siz, yaşamınızı karamsarlığınız daha da artmış bir şekilde sürdürürsünüz. Belki de, şikayetlerinizin farkında değilsiniz ya da bu şekilde yaşamaya alıştınız.
Yanınızdakiler başta horlama olmak üzere, ağız kokusu, boğazın sevimsiz bir şekilde temizlenmesi gibi birden çok şeyden etkilenip, sizi uyarabilir. Yakın çevrenizle iletişiminiz bile bozulabilir. Ancak, pes etmemelisiniz! Sinüzit tedavisi için yapılabilecek çok şey var. Öncelikle bilgili ve sabırlı olmalısınız.
Rahatsızlığı açık olarak anlamaya çalışmanın, size ya da sinüzitli hastanın yakınlarına yararlı olacağına eminim.
ISLAK SAÇLA DIŞARI ÇIKMAYIN
Sinüzit, en basit tanımıyla başımızdaki sinüs boşluklarının iltihaplanmasıdır. Sinüsün burun içine açılan ağzı etrafında oluşan ödem ve tıkanıklık, havalanmanın bozulmasına ve iltihaplanmaya yol açar. Bazen tek, bazen birçok neden bir araya gelerek sinüziti oluşturabilir. Soğuk algınlığı geçiren hamile bir kadının uçak yolculuğu gibi. Sinüzite yol açan faktörler, mukozal bozukluk, çarpma veya düşmeyle oluşur. Galler Soğuk Algınlığı Merkezi araştırmalarına göre, soğuk hava, burun içindeki kan damarlarını büzüştürür ve virütik iltihap kolayca gelişir. 55 yaş üstü kişilerde, soğuk ortamda damar içi kan akışkanlığı da bozulur. İltihap oluşunca kan akımı ve ödem artar, mukusun yavaşlamasıyla sinüzit gelişir. Islak saç, daha doğrusu ıslak saçlı deri, özellikle soğuk hava ve rüzgarla etkileşiminde sinüslerin kan akımını bozabilir. Rüzgar ve havadaki basınç değişiklikleri, sinüslerde negatif basınç yaratarak dolgunluk, ağrı oluşturur (vakum sinüzit). İşte sinüzite neden olan diğer etkenler.
Kalıtsal sorunlar
Kalıtsal kemik ve kıkırdak eğrilikleri, burun tıkanıklığı yaparak sinüziti kronikleştirebilir.
Burun etleri (polipler)
Nasıl oluştuğu kesin olarak belirlenemeyen polipler, kronik sinüzit nedenidir. İlaç tedavisine yanıt alınamazsa ameliyat planlanır.
Alt solunum yolları iltihabı
Astım, bronşit gibi rahatsızlıklar, üst solunum yollarındaki sinüzitle karşılıklı etkileşim gösterebilir.
Aşırı kuru ya da nemli hava
Aşırı soğuk ve kuru hava, mukus akışını bozup soğuk algınlığı ve sinüzit oluştura-bilir. Aşırı nem de, ödem oluşturup sinüsleri etkileyebilir.
Şiddetli hapşırma
Arka arkaya hapşırma sırasında oluşan negatif basınç, sinüsleri olumsuz etkileyebilir. Hapşırırken ağız açık olmalı. Aşırı basınçla yapılan burun temizliği de risklidir.
Travmalar
Trafik kazaları, düşmeler sonucu gelişen kafa ve yüz travmalarında sinüzit oluşabilir.
Aşırı kirli hava
Kirli havayla uzun süre temas, burun içindeki mukozayı etkiler.
Mesleki rahatsızlıklar
Boya ve boya ürünleri, yanıcı maddeler, kurşun vs. kullanılan meslekler ve ağaç sanayiinde çalışanlar risk altında. Örneğin marangozlarda geniz bölgesi kanseri görülme ihtimali yüksektir. Bu kişilerin belli aralıklarla muayeneden geçmesi gerekir.
Yabancı cisimler
Çocukların, zeka geriliği olan kişilerin burun boşluğuna soktukları yabancı cisimler (kâğıt parçası, boncuk, fasulye tanesi, pil, oyuncak parçası vb) burun ve sinüs iltihabına yol açabilir.
Bazı hastalıklar
Diyabet, AIDS gibi bağışıklık sistemini bozan ciddi hastalıklar, vücudun direncini kırdığı için sinüzit oluşabilir. Stres, yorgunluk ve yetersiz beslenme sinüzite yakalanmayı kolaylaştırır.
Reflü
Mideden yukarıya yükselen mide asidi (HCl), larenjit, farenjit, nadiren sinüzit oluşturabilir.
Soğuk algınlığı ve grip
Sinüzitin en sık görülen nedenidir. 10 günden uzun ve ağır süren nezle, soğuk algınlığı gibi üst solunum yolları enfeksiyonunda sinüzit gelişimi ihtimali yüksektir. Aslında soğuk algınlığı da virüs kaynaklı hafif bir sinüzittir. Tablonun ağırlaşması, uygun ilaç tedavisi görülmemesi akut sinüziti oluşturur, hatta kronik sinüzite dönüşebilir. Uzun süren soğuk algınlığında bir kulak-burun-boğaz hastalıkları uzmanıyla görüşmeli ve tavsiyelerine uymalısınız . Soğuk algınlığı tedavisinin yanında, burun-sinüs yıkaması için tuzlu su ya da izotonik serum önerilebilir.
ALKOL VE SİGARA
Aşırı alkol ve sigara tüketimi, sinüziti tetikler. Alkol, dokulardaki uç damarlarda genişleme yaparak burun içinde ödeme ve tıkanıklığa yol açar. Aşırı tüketim bağışıklık sistemini olumsuz etkiler. Vücutta su kaybına yol açarak burun-sinüs mukozasının da kurumasına neden olur. Tüm bunlar sinüzit oluşumunu kolaylaştırır.
Sigaradaki kimyasallar ise, mukozadaki ‘silia’ları bozarak, mukus hareketini yavaşlatır, yangı ve toksik etki yaratarak tahrişe neden olur. Bağışıklık sistemini olumsuz etkilediği için sigara ve alkol alışkanlığınız varsa kesinlikle vazgeçmelisiniz. Yanan bir sigaradan, kanser oluşturabilen dört binden fazla kimyasal madde ortaya çıktığını unutmayın. Yorgunluk, stres ve kötü beslenme, bedenimizin direncini düşürür. Böylece virüsler, burun-sinüs bölgesini etkiler.